Ο Σίσυφος, του Αιόλου γιος, κι αυτός της Ορσηίδας
Με μάνα, του Διήμαχου την κόρη Εναρέτη
"Κρυφός" πατέρας ήτανε του έξυπνου Οδυσσέα.
Την κόρη του Αυτόλυκου, γυναίκα του Λαέρτη
Τη νεαρή Αντίκλεια, που έσφυζε από χάρη
Μια μέρα αποπλάνησε, εκδίκηση να πάρει
Απ’ τον ληστή πατέρα της που λόγο δεν εκράτη.
Και αφού την εξελόγιασε και πλάγιασε μαζί της
Συνήθως όπως γίνεται, σαν πέρασαν οι μήνες
Το μήλο κάτω απ’ τη μηλιά γραφτό ήτανε να πέσει
Πανούργος βγήκε κι Οδυσσεύς που νίκησε στην Τροία.
Παράδοξο αν φαίνεται η σύγκριση θα δείξει[1]
Με τα λοιπά καμώματα του εύστροφου Σισύφου.
Ευθύς λοιπόν θα διηγηθώ του Σίσυφου τις πράξεις
Και θα’ ναι πια στη κρίση σας ελεύθερα να πείτε
Αν ήτανε παράλογος, τρελός ή και κουτός[2]
Που στων Θεών τις προσταγές υπάκουος δεν ήταν.
Ο Βασιλιάς των ουρανών και όλων των πλασμάτων
Ο Δίας, που διαφέντευε την τύχη των ανθρώπων
Ό,τι ποθούσε έπαιρνε πολλές φορές με βία
Κι έτσι μια νύχτα έκλεψε την κόρη του Ασώπου.
Με αετού μορφή, ψηλά, για ώρες καρτερούσε
Μονάχη όταν έμεινε βουτάει και την αρπάζει
Και στου Αιγαίου τα νησιά ανάμεσα την βάζει.
Ο Ασωπός λαχτάρησε σαν κάθε άλλος πατέρας
Και στράφηκε στο Σίσυφο για να τα βγάλει εις πέρας
Γονυπετής του έταξε ό,τι ήθελε ζητήσει.
Την Αίγινα, ο Σίσυφος ορκίστη να επιστρέψει
Μ’ αντάλλαγμα νερού πηγή συνέχεια ν’ αναβλύζει
Απ’ της Ακρόπολης, του Ασωπού, το φίλιο Κράτος
Ως της Κορίνθου τον Ισθμό την πόλη για να βρέχει.
Σαν το ’μαθε ο άρχοντας του όρους του Ολύμπου
Τον Σίσυφο φυλάκισε στη Γη να μην πατήσει
Μα εκείνος τον παράκουσε και κοίταξε να φύγει
Τον Άδη τον κατάμαυρο ξοπίσω του ν’ αφήσει.
Πανούργος όπως ήτανε τον Θάνατο γελάει
Και αλυσίδα του ‘βαλε σφιχτά να τον κρατάει.
Καθώς λοιπόν ο Θάνατος ήταν φυλακισμένος
Δεν είχε ούτε βοηθό στη θέση του ορίσει
Κανείς δεν ήταν εύκαιρος ψυχές για να θερίσει.
Τα πτώματα πάνω στη Γη για μέρες παραμέναν
Κι ο Κέρβερος και ο Χάροντας άδικα περιμέναν.
Ο Δίας όταν άκουσε αυτό το ρεζιλίκι
Τον Άρη αμέσως πρόσταξε να πάει να
τον σκοτώσει
Και εντέλει έτσι έγινε και ο Σίσυφος φονεύθη.
Εκείνος όμως ζήτησε στην όμορφη
Μερόπη
Ταφή να μην του κάνουνε ωσότου της το γνέψει.
Στον κάτω κόσμο έφτασε σε γνώριμα λημέρια
Και αφού περιπλανήθηκε για λίγο και εθυμήθη
Τις όχθες του Αχέροντα και τα στενά του Άδη
Την Περσεφόνη αντάμωσε γλυκά παρακαλώντας
Και χάρη της εζήτησε μιαν άδεια να πάρει
Στον πάνω κόσμο ημέρες τρεις μονάχα να καθίσει
Και το κορμί του ως άρμοζε, στο χώμα να το θάψει.
Η Περσεφόνη δέχτηκε χωρίς να τον γνωρίζει
Και άδεια του έδωσε στη Γη για να γυρίσει.
Σαν πέρασε η άδεια χωρίς να επιστρέψει
Ο Δίας εξοργίστηκε και ζήτησε με μένος
Στον Άδη να τον φέρουνε οι φύλακες δεμένο
Και των θανούντων οι Κριτές απόφαση να πάρουν
Ο Σίσυφος απ’ τους Θεούς χωρίς κανένα οίκτο
Την ύβρη που διέπραξε με πόνο να πληρώσει.
Βαρύ φορτίο ορίσανε αιώνια να φέρει
Τεράστιο βράχο στρογγυλό με κόπο να ανεβάζει
Στην κορυφή ενός βουνού, ψηλού και ρημαγμένου
Μα όταν φτάνει στην κορφή, χωρίς καμιάν αιτία
Ο βράχος να ξεχύνεται ως του βουνού τη βάση.
Ατέρμονα ο Σίσυφος τον βράχο αυτόν τσουλάει
Την ύβρη που διέπραξε ποτέ να μη ξεχάσει
Παράδειγμα να γίνεται σε όλους του ανθρώπους
Ενάντια να μη σκέφτονται ποτέ να κινηθούνε
Σ’ αυτούς που διαφεντεύουνε την άμοιρη ζωή τους.
Και αφού σας διηγήθηκα αυτή την ιστορία
Μπροστά σας όλοι έχετε το παν από στοιχεία
Καλά λοιπόν διαβάστε τα και αν θέτε βοηθήστε
Σε μια ερώτηση μικρή απάντηση γυρεύω.
Παράλογος ποιος άνθρωπος λογίζεται και ποιος
Ο λογικός. Αυτός που το αιώνιο δεν αρνείται
Αλλά δεν κάνει τίποτα[3] στην
Γη απλώς κινείται
Χωρίς καμιάν αντίρρηση απ’ όσους διοικείται;
Ή μήπως είναι ο Σίσυφος χωρίς τη λογική του
Που δέχεται το αιώνιο χωρίς να το ορίζει
Αλλά τα πάντα έκανε αιώνια να θυμίζει
Την άρνηση του να δεχτεί αφέντες και κυρίους;
Είναι συναρπαστικό το αλληγορικό νόημα όλων των μύθων της αρχαιότητας και πως ο σύγχρονος άνθρωπος τους αντιλαμβάνεται και τους χρησιμοποιεί. Είναι λοιπόν ο μύθος του Σίσυφου μια ιστορία τιμωρίας ή μια ιστορία πάλης; Είναι παράλογος αυτό ο μύθος λόγω του αποτελέσματος ή η λογική του να ζεις πραγματικά υπαγορεύει να το κάνεις με τρόπο που αντίκειται στα χρηστά ήθη και στα «λογικά» πλαίσια;
Προσφάτως
αφαίρεσαν από το πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ το μνημείο «Pillar of Shame» για τη σφαγή
στη πλατεία Τιεν Αν Μεν του Πεκίνο το 1989. Ένα μνημείο που αντικατοπτρίζει την
ανθρώπινη φρικαλεότητα, ένα μνημείο παράλογης ανθρώπινης δράσης. Δε ξέρω αν οι
επόμενες γενεές θα ξεχάσουν χωρίς τα μνημεία αλλά γι’ αυτό ίσως τελικά ο βράχος
θα πρέπει να συνεχίσει να πέφτει ξανά και ξανά.
[1] «Για το καθένα από αυτά ο
παραλογισμός αρχίζει από τη σύγκριση» - Α.Καμύ (Ο Μύθος Του Σίσυφου – Σελ.
50/Παρ.1 – Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, 2007)
[2] Δεκατέσσερις συλλαβές
[3] «Τι είναι πράγματι ο παράλογος άνθρωπος; Αυτός που, χωρίς
ν’ αρνείται το αιώνιο, δεν κάτι τίποτα γι’ αυτό» - Α.Καμύ (Ο Μύθος Του Σίσυφου
– Σελ. 95/Παρ.1 – Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, 2007)
